wtorek, 31 października 2017

„Vilnius per amžius“ Józef Ignacy KRASZEWSKI znowuż po litewsku...



Nowa książka "Wilno przez wieki" wydawnictwa "Briedis"- jest to bogato ilustrowany album ze szczegółowymi komentarzami i starymi planami miasta Wilna, który zabiera czytelnika na romantyczną wycieczkę po przeszłości stolicy Litwy.



Łuk Ostrej Bramy. Fot. J. Bułhak, 1913 LDM. Początkowo rozprzestrzeniła się legenda o cudownym z Ostrej Bramy obrazie Matki Boskiej, to miejsce stało się centrum pielgrzymkowym dla wiernych. Według starego zwyczaju, przechodząc pod Ostrą Bramą, powinniśmy zdjąć nakrycie głowy. W 1785 r. WKL Trybunał wydał prawo że zobowiązany jest to zrobić nawet innej wiary Żyd.

W Warszawie urodził się, a w Wilnie, przez pewien czas mieszkał i pracował, słynny polski pisarz J. I. Kraševskis (J. I. Kraszewski, 1812-1887). Na książkę składają się wspomnienia, pamiętniki, fragmenty powieści, które na podstawie dokumentów historycznych i materiałów przedstawionych ukazują Litwę, Wilno i Wilnian od końca XVI wieku do pierwszej połowy XIX wieku, kiedy młody pisarz przybył do miasta, aby studiować medycynę i później literaturę. Podczas różnych lat opublikowane teksty łączy miłość do Wilna i zainteresowanie historią miasta, jego architekturą, legendami i niepowtarzalnym duchem mieszkańców. J.I. KRASZEWSKI, który się uczył w Wilnie i brał udział w sprzeciwie na rząd carski i był za to prześladowany w rozmaitych aspektach patrzy na Wilno.  Wilno dla autora - to żywy miniaturowy świat, ciągle zmieniający się organizm ze swoimi radościami i smutkami, świat mędrców i głupców, który wiecznie krząta się, miasto jest wyjątkowe, żyjace innym rytmem życia niż drugie grody.
Wilno i jego historia zaczaruje cię, czasem nawet wystraszy: „Boże mój! Tyle wieków minęło, jak miasto stoi, wzrasta, załamuje się, zmienia się, jak zaczarowany kapelusz z bajki, ale zawsze pozostaje takie samo: zabytki z przeszłości oparte na wzgórzach i dolinach, filozoficznie patrzą na nowe pokolenia ludzi. J.I. Kraševskis opowiada o kościołach wileńskich i głównych świętach religijnych, procesjach wiernych, biednych, studentów i woźniców, kawiarniach miejskich, pijalniach wódek, kalifaktorach proponujących swoje usługi, na strychach organizowanych przedstawieniach, w tym ludności miejskiej plotkach i opowieściach, także o gazetach wileńskich i księgarniach, pięknych parkach i wystawnych rezydencjach. W jednym z rozdziałów autor wspomina o jego aresztowaniu i spędzonych pierwszych dniach w wileńskim więzieniu.
Nie zawsze pamiętamy, że wiele i większość znanych faktów dotyczących historii Wilna dotarła do nas właśnie z KRASZEWSKIEGO dzieł. Więc jeśli jesteś ciekaw i chcesz dowiedzieć się, co było w Wilnie kilkaset lat temu, ta książka jest dla ciebie.



Panorama Wilna z Paplaujos podmiejskich. Zdjęcie A. Swieżykowskiego 1861-1866 r. © Wydawnictwo "Briedis"



Obraz Wilna z Góry Tura w rejonie Pohulanki. J. Hoppenas grawerowanie „Pohulianka sto lat temu.” 1925 r. Uważa się, że Pohulanka - zachodnie obrzeża Wilna - nazwa pochodzi stąd że działała tutaj „Pohuliankos” tawerna. Słowo można przetłumaczyć jako „miejsce spaceru". Od Pohulianki poprowadzi szlak do Kowna i Trok.



Wybrzeże Nerisa w pobliżu Zielonego Mostu. Litografia z 1848 r opublikowane przez J. Wilczyńskiego w wileńskim albumie. Sam Zielony Most nie jest reprezentowany tutaj. Blisko św. Rafała Archanioła Kościóła na wzgórzu, od XVIII wieku stała kaplica z figurą Chrystusa niosącego krzyż.

Cały, pełny artykuł w języku litewskim na stronie Delfi.lt
Autor: Wydawnictwo "Briedis"
Tłumacze: Nerka (Wilno) i Artur (Poznań)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz